Οι τυροκόμοι στο Μέρτσι

Το τυροκομείο παλιά βρισκόταν σε κοντινή απόσταση από τη στάνη ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις διέθετε ιδιαίτερο διαμέρισμα για την αποθήκευση και συντήρηση των τυροκομικών αγαθών. 

Τα σημαντικότερα προϊόντα της κτηνοτροφίας στο παραδοσιακό πλαίσιο ήταν το γάλα και τα γαλακτοκομικά. Το βούτυρο ήταν ένα ιδιαίτερα σημαντικό προϊόν, γιατί είχε και εμπορική αξία. Ήταν ακριβό και σχεδόν απρόσιτο για τους φτωχούς. Έπειτα ήταν το τυρί, αφού ο πρωταρχικός λόγος της μετατροπής του γάλακτος σε τυρί ήταν η συντήρηση του για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα. Έτσι ορισμένα παραδοσιακά τυριά προορίζονταν για κατανάλωση σε μια περιοχή κοντά στον τόπο παρασκευής τους, ενώ άλλα για μεταφορά σε μεγάλες αποστάσεις μέσω εκτεταμένων εμπορικών δικτύων. Εντός των οδών αυτών ήταν και το χωριό μας.

Οι Σαρακατσαναίοι και οι Βλάχοι ήταν ξακουστοί παρασκευαστές τυριών. Αυτήν την τέχνη την έφεραν από τον ορεινό όγκο στα χωριά του κάμπου, όπου κατά κύριο λόγο την εξασκούσαν βιοποριστικά. Από αυτούς έμαθαν και πολλοί ντόπιοι. Έτσι συνέβη και τότε στο Μέρτσι καθώς μπορεί να θεωρείτο καραγκούνικο χωριό, ωστόσο διέμεναν οικογένειες από παλιά με σαρακατσάνικη και βλάχικη καταγωγή. Η γνώση της τέχνης της παρασκευής τυριών φανερώνεται και σε επίθετα ή παρατσούκλια οικογενειών του χωριού που παραπέμπουν σε τυροκόμους και κτηνοτρόφους. Επί πρόσθετα στο τόπο μας υπήρχαν τοποθεσίες, όπως η Κορακοφωλιά, που υπήρχε σε ένα πλαίσιο πεδινό το φαινόμενο της μετακινούμενης κτηνοτροφίας και των σκηνίτων.

Αυτοί οι παλιοί βοσκοί προτιμούσαν να διατηρούν τα ζώα για την παραγωγή γάλακτος, έστω και με συνθήκες κόπου και μόχθου, και όχι να τα πουλάνε για το κρέας τους. Το ζωικό κεφάλαιο ήταν πολύτιμο και γι’ αυτό οι ίδιοι σπάνια έτρωγαν κρέας και σε ιδιαίτερες ημερομηνίες.

Εργαλεία μα και φωτογραφίες που σχετίζονται με την τυροκομία μπορείτε να δείτε αν επισκεφθείτε το Λαογραφικό Μουσείο εδώ στο Κεφαλόβρυσο.