ΑΡΧΕΙΟ

Εμφάνιση περισσότερων

Πότοκας, ένα υδρωνύμιο που έρχεται από μακριά


Αυτό το άρθρο δημοσιεύθηκε στον ιστότοπο μας για πρώτη φορά τον Ιούλιο του 2022.


Η θέση Πότοκας προσδιορίζεται στη πίσω πλευρά του κοιμητηρίου του χωριού και περιλαμβάνει ουσιαστικά όλη την ενδιάμεση περιοχή Κεφαλόβρυσου και Διπόταμου. Μάλιστα σε ένα τμήμα σχηματίζει ένα νοερό τρίγωνο αφού αγγίζει μερικώς και όρια της κοινότητας των Αγίων Αποστόλων. 

Στο σημείο οι υψηλές βροχοπτώσεις σε συνδυασμό με την λιθολογία οδήγησαν στην εμφάνιση μεγάλων τιμών υδρογραφικής πυκνότητας. Ο Πηνειός ποταμός στη περιοχή αυτή κατέγραφε ένα από τα σημαντικά σημεία υπερχείλισης του, σύμφωνα με τις μελέτες των αρμοδίων υπηρεσιών. Άλλωστε επιβεβαίωση όλων των παραπάνω αποτελεί και η ολέθρια ημέρα της 4ης Ιουνίου του 1907 όταν στο συγκεκριμένο σημείο χάθηκαν όλα τα ζώα και καταστράφηκαν όλες οι καλλιέργειες από το ανεπανάληπτο πλημμυρικό φαινόμενο που έπληξε την ευρύτερη περιοχή.

Ο Πότοκας υπήρξε από τα παλιά χρόνια επίκεντρο ανθρώπινης δραστηριότητας διότι αποτέλεσε πεδίο δράσης των ξακουστών γεωτρυπανιστών καθώς πολλά ήταν τα σημεία όπου διανοίχθηκαν οπές (εξ'ου και η ονομασία ως Ποτόκια) ώστε να τοποθετηθούν υδραντλίες (τουλούμπες) με σκοπό την εξαγωγή αρτεσιανού και ημιαρτεσιανού νερού. Παλιοί ισχυρίζονται πως όταν το γεωτρύπανο έφτανε στον υδροφόρο ορίζοντα, το νερό εκτινασσόταν σαν χείμαρρος μέτρα μακριά. Το νερό ήταν τόσο υγιεινό και εύγευστο που μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα εξαφανίστηκαν διάφορες αρρώστιες και επιδημίες.

Ιδιαίτερης αναφοράς όμως χρήζει η ετυμολογία του υδρωνυμίου. Η λέξη έρχεται από μακριά, όπως πολλών άλλων περιοχών και τοπωνυμίων των Τρικάλων, μα και του ίδιου του χωριού μας ως Μέρτσι. Η λέξη Πότοκας προέρχεται από το πρωτοσλαβικό potok το οποίο είναι σύνθεση του po (σημαίνει ''στη'') + tok (γη δίπλα σε ρυάκι). Ουσιαστικά η μετάφραση του είναι ''αυτοί που ζουν δίπλα σε ποταμό, ρυάκι''.

Ένα τοπογραφικό όνομα αφηγητής της δύναμης της φύσης και παράλληλα μάρτυρας μιας όχι τόσο διαδεδομένης τοπικής ιστορικής πλευράς.


Βοηθητικές πηγές έρευνας.

Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών / τμήμα γεωλογίας

Γαία / Μπαθρέλος Γιώργος 2008

Εταιρεία Μπουτ / αρχείο

Ινστιτούτο Βελιγραδίου / τμήμα γλωσσολογίας

Προφορικές αφηγήσεις