Αυτό το άρθρο δημοσιεύθηκε στον ιστότοπο μας για πρώτη φορά τον Ιούλιο του 2022.
Το Κεφαλόβρυσο στα παλιά τα χρόνια αποτέλεσε τσιφλίκι. Τα εύφορα μαύρα χώματα σε διάφορα σημεία του, το καθιστούσαν ως αρκετά παραγωγική γη στην ευρύτερη περιοχή.
Παλιά στην κεντρική πλατεία υπήρχε ένα μεγάλο κτίσμα, το κουτσέκι (ή κοτσέκι). Με το μέγεθος του δέσποζε στο χωριό και ήταν σημείο αναφοράς για τους κατοίκους και τους περαστικούς.
Η λέξη κουτσέκι προέρχεται από την σλαβική kocek μεταφερόμενη στην αλβανική και σημαίνει αποθήκη. Ο ορισμός εξελίχθηκε με την πάροδο του χρόνου ως η αποθήκη, όπου φυλάσσεται η δεκάτη των προϊόντων. Η λέξη αργότερα αντικαταστάθηκε από την αλβανική conak (κονάκι) με την έννοια να παραμένει η ίδια.
Το κουτσέκι ήταν ένα διώροφο κτίριο, όπου συγκεντρώνονταν τα σιτηρά και τα δημητριακά (ενίοτε και τα γαλακτοκομικά) των τσιφλικάδων, που προέκυπταν από την φορολογία (χαράτσι) των κολίγων*.
Το οίκημα συνδύαζε στοιχεία παραδοσιακής αρχιτεκτονικής. Το κουτσέκι ήταν (κυρίως) λιθόκτιστο αρχοντικό φρουριακής αρχιτεκτονικής δηλώνοντας έτσι τον πλούτο και την υπεροχή του τσιφλικά έναντι των υποτελών κολίγων. Μάλιστα χρησιμοποιούνταν πολλές φορές και ως παρατηρητήριο (με μια απλή πρόχειρη κατασκευή στον όροφο) των γειτονικών εκτάσεων που ανήκαν σε αυτό. Στη κατεύθυνση αυτή βοηθούσαν και τα μεγάλα παράθυρα του με τις σιδεριές για ασφάλεια. Στην κύρια είσοδο του, η οποία έμοιαζε με αυλή, γινόταν η αρχική συγκέντρωση των αγαθών καθώς πραγματοποιούνταν και οποιαδήποτε οικονομική συναλλαγή.
Το κουτσέκι, λοιπόν, παρουσιάζει ιδιαίτερο κοινωνικό ενδιαφέρον καθώς εύκολα μας βοηθά να συλλάβουμε τη μορφή οργάνωσης της κοινωνίας μέχρι τις αρχές του 20ου αιώνα, παρατηρώντας το σε συνάρτηση με τις καλύβες των φτωχών αγροτών του Κεφαλόβρυσου. Τα χρόνια πέρασαν και στη θέση του κολίγου βλέπουμε τον σύγχρονο καλλιεργητή να παίρνει στην κοινωνία τη θέση που του αρμόζει.
Το αρχικό κουτσέκι γνώρισε την πρώτη αλλαγή το 1968, αφού από το αρχικό κτίσμα διατηρήθηκε μόνον η βάση στη νέα μεγάλη αποθήκη που χτίστηκε. Έπειτα, αφού πέρασαν τέσσερις δεκαετίες, ακολουθήθηκε η ίδια πρακτική και για την (δεύτερη) αποθήκη (χρήσης του τοπικού αγροτικού συνεταιρισμού) η οποία κράτησε τα θεμέλια της και πάνω σε αυτά σηκώθηκε το νέο κοινοτικό κτίριο. Το συγκεκριμένο οίκημα φιλοξενεί το τοπικό ΚΑΠΗ, το τοπικό ΤΟΕΒ, το λαογραφικό μουσείο της κοινότητας και έναν αμφιθεατρικό χώρο.