του Κωνσταντίνου Μόρφου
Καθώς διανύουμε την τρισευλογημένη και κατανυκτική περίοδο της Μεγάλης Τεσσαρακοστής ερχόμαστε ολοένα και πιο κοντά στο αποκορύφωμά της: Την Μεγάλη Εβδομάδα των Παθών Του Κυρίου μας.
Η Εβδομάδα αυτή αποτελεί αδιαμφισβήτητα την πιο ιερή περίοδο της εκκλησιαστικής μας παράδοσης, επιπλέον, όμως είναι γεμάτη από ουσιώδη ήθη και έθιμα.
Δράττομαι, λοιπόν, της ευκαιρίας να παρουσιάσω μερικά από τα πασχαλινά έθιμα του τόπου μας, για να θυμούνται οι παλιοί, να μαθαίνουν οι συνομήλικοι μου αλλά και προς δόξαν Θεού.
Μετέπειτα, ακολουθεί η Κυριακή των Βαΐων, στην οποία εορτάζουμε την θριαμβευτική "μετά βαΐων και κλάδων" είσοδο Του Ιησού στην πόλη της Ιερουσαλήμ. Την ημέρα εκείνη, παραδοσιακά καταλύουμε ψάρια (δεν αναφέρεται στο Τυπικό της Εκκλησίας μας) και έτσι έχουμε εισέλθει στην Εβδομάδα των Παθών.
Από το απόγευμα της Κυριακής των Βαΐων και κάθε απόγευμα για την Μεγάλη Εβδομάδα, τελείται ο Όρθρος της επόμενης ημέρας. Μικροί και μεγάλοι συρρέουν να εκκλησιαστούν, ενώ την πρωία της Μεγάλης Τετάρτης, μετά το πέρας της Προηγιασμένης Θείας Λειτουργίας, τελείται το Ιερό Ευχέλαιο για να χρισθούν οι ευσεβείς χριστιανοί με "έλαιον αγαλλιάσεως". Σε αυτό το Ιερό Ευχέλαιο παρευρίσκονται κυρίως μικρά παιδιά, όπως συνηθίζεται στο χωριό μας, το Κεφαλόβρυσο Τρικάλων.
Έπειτα, φτάνουμε στην Μεγάλη Πέμπτη κατά την οποία, εμείς οι πνευματικά ,και όχι μόνο, μικροσκοπικοί άνθρωποι σταυρώνουμε Την Αγάπη. Καίτοι, το θλιβερόν της ημέρας, είθισται την ημέρα αυτή οι νοικοκυρές να βάφουν κόκκινα αυγά, των οποίων το χρώμα συμβολίζει Το Αίμα Του Κυρίου μας. Επιπλέον, ζυμώνουν κουλούρια και τσουρέκια ενώ οι νονοί επισκέπτονται τα βαφτιστήρια τους ώστε να τους παραδώσουν την πασχαλινή λαμπάδα αλλά και τα καθιερωμένα δώρα. Αφού έλθει το βράδυ και ολοκληρωθεί η Ακολουθία Της Σταύρωσης, όλες οι γυναίκες της ενορίας, παραμένουν στον Ναό για να στολίσουν με ανοιξιάτικα λουλούδια τον επιτάφιο Του Κυρίου μας, όπως του αρμόζει.
Ακολούθως, ξημερώνει η πιο "μουντή" ημέρα ολάκερου του ορθόδοξου κόσμου: Η Μεγάλη Παρασκευή. Νωρίς το πρωί, τελείται στους Ναούς σε πένθιμο κλίμα ο Εσπερινός της Αποκαθηλώσεως: "Ο ευσχήμων Ιωσήφ από του ξύλου καθελών Το άχραντον Σου Σώμα ". Έπειτα, τα αγόρια της περιοχής τριγυρίζουν στα σπίτια για να σιγοτραγουδήσουν πένθιμα: "Σήμερα μαύρος ουρανός, σήμερα μαύρη μέρα..". Καθώς φτάνει το απόγευμα της Μεγάλης Παρασκευής άπαντες συρρέουν στην Εκκλησία. Τελείται ο Όρθρος του Μεγάλου Σαββάτου και στην συνέχεια η περιφορά του Επιταφίου στις οδούς της ενορίας. Την πομπή συνοδεύουν όλοι οι πιστοί, οι οποίοι φέρουν αναμμένες λαμπάδες.
Με το πρώτο φως της επομένης, του Μεγάλου Σαββάτου, ξεκινά ο Μέγας Εσπερινός και εν συνεχεία η Θεία Λειτουργία του Αγίου Βασιλείου του Μεγάλου ή όπως λέμε η πρώτη Ανάσταση: "Ανάστα Ο Θεός κρίνων την γην". Μετά το πέρας της Ακολουθίας ξεκινάνε οι προετοιμασίες για την επόμενη μέρα, ενώ το κλίμα γίνεται ολοένα και πιο χαρμόσυνο-αναστάσιμο. Οι άνδρες προετοιμάζουν τον οβελία ενώ οι κυρίες επιμελούνται των εκλεκτών εδεσμάτων που θα παρατεθούν στο Πασχαλινό Τραπέζι. Ήδη έχουν φτάσει από τις πόλεις οι "ξένοι" και σχεδόν όλα είναι έτοιμα.
Στις 11 το βράδυ ξεκινά η Αναστάσιμη Ακολουθία, η πιο χαρούμενη στιγμή της Ορθοδοξίας μας. Όλοι φοράνε τα γιορτινά τους και κρατάνε την Πασχαλινή λαμπάδα. Όλο και πλησιάζει η Χαρά. Κάπου στις 12.... ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ! Ο Άδης οδύρεται και Ο Κύριος μας, μας απελευθερώνει από τα δεσμά της αμαρτίας δια της Αναστάσεως Του: " Αναστάσεως ημέρα και λαμπρυνθώμεν την πανηγύρει και αλλήλους περιοτυξώμεθα " . Μετά το πέρας της Αναστάσιμης Θείας Λειτουργίας, όλοι αφού έχουν κοινωνήσει Των Αχράντων Μυστηρίων, επιστρέφουν στα σπίτια τους για να τσουγκρίσουν τα κόκκινα αυγά και για να καταναλώσουν την παραδοσιακή μαγειρίτσα, η οποία προετοιμάζει τον ανθρώπινο οργανισμό μετά την νηστεία, για την κατανάλωση κρέατος.
Την Κυριακή του Πάσχα, από πολύ νωρίς το πρωί οι σούβλες παίρνουν φωτιά και ο οβελίας ψήνεται αργά και με μεράκι. Μετά το χαρμόσυνο φαγοπότι, η χαρά συνεχίζεται στο χωριό μας, ιδιαίτερα εάν το Πάσχα πέφτει ημερολογιακά μετά τις 23 Απριλίου. Τότε την δεύτερη ημέρα του Πάσχα τιμάται η μνήμη του Αγίου και Προστάτου μας, του Αγίου Γεωργίου του Τροπαιοφόρου. Τελείται την Κυριακή εσπέρας ο Μέγας Εσπερινός της Αγάπης, ενώ έχει καθιερωθεί υπό του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας Τρίκκης και Σταγών κ.κ. Χρυσοστόμου να γίνεται η λιτάνευση της Ιεράς εικόνος του Αγίου. Την πομπή συνοδεύουν άπαντες ενώ μερικές φορές παρευρίσκεται και η Δημοτική Φιλαρμονική Ορχήστρα έπειτα από πρωτοβουλία του Εκκλησιαστικού Συμβουλίου.
Ύστερα, προσφέρεται σε όλους παραδοσιακή φιλοξενία και το κέφι ανάβει με τους χορούς του τοπικού συλλόγου. Το πρωί της επομένης, τελείται η Πανηγυρική Θεία Λειτουργία και το ύψωμα του Αγίου, ενώ ολόκληρο το χωριό πανηγυρίζει.
Εύχομαι ολοκαρδίως, Ο Θεός παρά την δοκιμασία του ιού που μας έχει επιβάλλει γιατί έτσι ορίζει Το Άγιο Θέλημά Του, να μας αξιώσει φέτος να ζήσουμε τις Άγιες ημέρες που έρχονται με: κατάνυξη, υγεία, Θεία Κοινωνία και αναστάσιμη χαρά!
Καλό υπόλοιπο Μεγάλης Σαρακοστής! Καλή Ανάσταση!
"Θαρσείτε, Εγώ νενίκηκα τον κόσμο".