Το Δωδεκαήμερο των Χριστουγέννων είναι αδιαμφισβήτητα μια από τις πιο ωραίες περιόδους του ενιαυτού, καθώς είναι "γεμάτη" από ωραίες αναμνήσεις, ήθη-έθιμα, καλό φαγητό, οικογενειακές μαζώξεις και "Αγία πνευματικότητα", εκπορευόμενη από το μεγαλείο Της μεγάλης Αυτής Δεσποτικής Εορτής.
Παραθέτω λοιπόν μερικά από τα πολλά έθιμα που λαμβάνουν χώρα στο χωριό μας,με μοναδική πηγή τις διηγήσεις του παππού μου π. Ευθύμιου Παπαϊωάννου, τον οποίο ευχαριστώ θερμά για την σημαντική του συμβολή στην προσπάθεια αυτή.
Ως αρχή λοιπόν, του Ιερού Δωδεκαημέρου στον καραγκούνικο θεσσαλικό κάμπο, μπορεί να χαρακτηριστεί η 24η του μηνός Δεκεμβρίου. Την μέρα αυτή,όλα τα παιδιά του χωριού,"γκιζυρνούσαν τς μαχαλάδες" για να τραγουδήσουν τα κάλαντα των Χριστουγέννων, λαμβάνοντας ως μοναδικό αλλά και πολυπόθητο αντίτιμο, λιχουδιές της εποχής. Το βράδυ της ίδιας ημέρας, ακολουθούσε το παραδοσιακό ψήσιμο της γουρνοπούλας, συνήθεια "σήμα κατατεθέν" για το Χριστουγεννιάτικο Κεφαλόβρυσο. Ωστόσο,παρά το γεγονός ότι οι σούβλες "έπαιρναν φωτιά" όλη την νύχτα της παραμονής,εκείνη την εποχή οι άνθρωποι δεν γεύονταν αμέσως το κρέας, αλλά τηρούσαν ευλαβικά την τεσσαρακονθήμερη νηστεία των Χριστουγέννων, η οποία έληγε μετά την Χριστουγεννιάτικη Θεία Λειτουργία και Την Μετάληψη Των Αχράντων Μυστηρίων.
Μετά το πέρας της Χριστουγεννιάτικης Θείας Λειτουργίας του οποίο λάμβανε και λαμβάνει χώρα συμβολικά με το πρώτο φως του ηλίου,ξεκινούσαν οι οικογενειακές μαζώξεις και το πολυπόθητο έπειτα από την Ιερή νηστεία,τραπέζι των Χριστουγέννων. Από το εορταστικό μενού της εποχής, δεν έλειπε ποτέ το γουρουνόπουλο σούβλας και η παραδοσιακή κοτόσουπα.
Την 26η Δεκεμβρίου, γιορτή Της Παναγιάς μας και την 27η του Αγίου Στεφάνου,οι οικίες των εορταζόντων και τον εορταζουσών πλημμύριζαν από φίλους και συγγενείς,για τις "ευχές". Έπειτα, την Πρωτοχρονιά οι "μαχαλάδες" γέμιζαν ξανά από παιδικές φωνές: " Άι Βασίλης ιέρχετι,Γιενάρης ξημερώνει. Άι Βασίλημ πούθεν ιέρχεσι κι πούθεν κατεβαίντς.Ιγώ απ τα ξιένα ιέρχουμι κ στα δικά σας πάω..και του χρον!! "
Το Ιερό Δωδεκαήμερο,ολοκληρωνόταν με την γιορτή των Φώτων και του Άι Γιαννιού. Μέρες γιορτής και χαράς αφου πέρα από το πλήθος των εορταζόντων που γιόρταζαν τα ονομαστήριά τους, γινόταν και ο καθαγιασμός των υδάτων της λίμνης Γκιτζή, από τον Ιερέα του χωριού. Χαρακτηριστικό των ημερών,ήταν και είναι το πέρασμα του Ιερέα του χωριού από όλα τα σπίτια, για να τα ραντίσει με Τον Μέγα Αγιασμό.
Επιπροσθέτως, αναπόσπαστο και άξιο αναφοράς έθιμο του Ιερού Δωδεκαημέρου είναι και η "γουρνοχαρά", η οποία πραγματοποιούνταν σύμφωνα με πληροφορίες την προηγουμένη ή την επομένη των Χριστουγέννων. Επρόκειτο για την σφαγή των από χρόνου εκτραφέντων χοίρων, από τους χωρικούς των καραγκουνοχωρίων του θεσσαλικού κάμπου. Από το κρέας των χοίρων αυτών, προέρχονται και οι ξακουστές "τσιγαρίδες".
Εύχομαι και προσεύχομαι θερμά, Ο εν σπηλαίω Γεννηθείς και εν φάτνη Ανακληθείς, να μας ελεήσει δια την αμαρτωλότητα μας και να μας αξιώσει να ζήσουμε το Ιερό Δωδεκαήμερο που έρχεται, Χριστιανικά, ευλαβικά και παραδοσιακά.
ΚΑΛΕΣ ΓΙΟΡΤΕΣ.
ΥΓ: Όλες οι πληροφορίες προέρχονται από προφορικές διηγήσεις και δεν είναι απόλυτες.
Ευχαριστώ τον Δημήτρη Ρετζιλά για την παραχώρηση της υπέροχης φωτογραφίας.
Κωνσταντίνος Μόρφος
φοιτητής-ιεροψάλτης.